geçişsiz fiil ne demek?
- 3 sözlük, 3 sonuç.BSTS / Dilbilim Terimleri Sözlüğü
geçişsiz fiil anlamı
bakınız» fiil.
bakınız» fiil.
BSTS / Gramer Terimleri Sözlüğü
geçişsiz fiil anlamı İng. intransitive verb Osm. lâzım fiil, fi'l-i lâzım Alm. intransitives Verb Fr. verbe intransitif
Gösterdiği oluş ve kılış yapana yönelen, yani özneyi etkileyen ve nesne istemeyen fiil: gel-, uyu-, yat-, kal- gibi. Mümtaz Nuranı her eve bırakışında bunu sonuncu zannederek korkardı (A. H. Tanpınar, Huzur, s. 189). Yağmur Altında nereye gittiğinin farkında olmadan yürüyordu (A. H. Tanpınar, Huzur s. 20). Herşey bu baş döndürücü dönüşte küçülüyor, ufalıyor, renk ve mahiyetini diğiştiriyor, garip bir pelte, Suad'ın sefil ve bulaşık şahsiyetinin iğrenç hamuru hâline geliyor… (A. H. Tanpınar, göst. e., s. 205). Tutuşan yüreklerinden kopan ateş damlalarıyla ağladılar (A. H. Müftüoğlu, Çağlayanlar, s. 45). Gün batıyor; sevgili, korkun gönlümde doğuyor (A. H. Müftüoğlu, Çağlayanlar: Yakarış, s. 149). Bak… sızan göz yaşları ne ağlıyor?… Sızlayan yürekler ne inliyor? (A. H. Müftüoğlu, göst. e., s. 151). O güldüğü zaman insanın yüzüne bütün saffeti, kadınlığıyla bakar (S. F. Abasıyanık, Bütün Eserleri, s. 97). vb. Karşıtı geçişli fiil'dir.
Gösterdiği oluş ve kılış yapana yönelen, yani özneyi etkileyen ve nesne istemeyen fiil: gel-, uyu-, yat-, kal- gibi. Mümtaz Nuranı her eve bırakışında bunu sonuncu zannederek korkardı (A. H. Tanpınar, Huzur, s. 189). Yağmur Altında nereye gittiğinin farkında olmadan yürüyordu (A. H. Tanpınar, Huzur s. 20). Herşey bu baş döndürücü dönüşte küçülüyor, ufalıyor, renk ve mahiyetini diğiştiriyor, garip bir pelte, Suad'ın sefil ve bulaşık şahsiyetinin iğrenç hamuru hâline geliyor… (A. H. Tanpınar, göst. e., s. 205). Tutuşan yüreklerinden kopan ateş damlalarıyla ağladılar (A. H. Müftüoğlu, Çağlayanlar, s. 45). Gün batıyor; sevgili, korkun gönlümde doğuyor (A. H. Müftüoğlu, Çağlayanlar: Yakarış, s. 149). Bak… sızan göz yaşları ne ağlıyor?… Sızlayan yürekler ne inliyor? (A. H. Müftüoğlu, göst. e., s. 151). O güldüğü zaman insanın yüzüne bütün saffeti, kadınlığıyla bakar (S. F. Abasıyanık, Bütün Eserleri, s. 97). vb. Karşıtı geçişli fiil'dir.
BSTS / Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu
geçişsiz fiil anlamı
Azerbaycan Türkçesi: täsirsiz fe'l; Türkmen Türkçesi: geçirmeyään iişlik; Gagauz Türkçesi: geçmäzişlik; Özbek Türkçesi: otimsiz fe'l; Uygur Türkçesi: ötümsiz peil; Tatar Türkçesi: küçemsez fiğıl'; Başkurt Türkçesi: küsemhez qılım; Kmk: kalım işlik; Krç.-Malk.: köçrnewçü etim; Nogay Türkçesi: köşpesîz glagol; Kazak Türkçesi: salt etistik; Kırgız Türkçesi: ötpös etiş; Alt:: köçpös glagol;Hakas Türkçesi: közîrîlbinçetkeň glagol ~ közîrîs çoh glagol; Tuva Türkçesi: şilçilge çok kılıg sözü; Şor Türkçesi: keşpes glagol; Rusça: neperehodnıy glagol
Azerbaycan Türkçesi: täsirsiz fe'l; Türkmen Türkçesi: geçirmeyään iişlik; Gagauz Türkçesi: geçmäzişlik; Özbek Türkçesi: otimsiz fe'l; Uygur Türkçesi: ötümsiz peil; Tatar Türkçesi: küçemsez fiğıl'; Başkurt Türkçesi: küsemhez qılım; Kmk: kalım işlik; Krç.-Malk.: köçrnewçü etim; Nogay Türkçesi: köşpesîz glagol; Kazak Türkçesi: salt etistik; Kırgız Türkçesi: ötpös etiş; Alt:: köçpös glagol;Hakas Türkçesi: közîrîlbinçetkeň glagol ~ közîrîs çoh glagol; Tuva Türkçesi: şilçilge çok kılıg sözü; Şor Türkçesi: keşpes glagol; Rusça: neperehodnıy glagol
Yakın Kelimeler
(Tahmin etmek için bir harf girin)
