Örneğin
anayanlı toplumlarda, çocuğun sorumluluğu biyolojik babasının değil, baba dediği dayısının üzerinde olabilmektedir. Karı-koca ailesi
Kaynak: Çekirdek aileTayı/Dayı
anayanlı ancak erkek görünümlü bir soy anlayışının da yansımasıdır. Dayı (annenin erkek kardeşi) sözcüğü ile bu bağlamda
Kaynak: Saya HanTürkçe Aba/Ebe, Moğolca Ebe/Ebi/Eve, Tunguzca Eve/Evke/Ebke sözcükleri
anayanlı akrabalıkların bazılarını karşılmakta kullanılır.
Kaynak: EbeyEskiden Voloflarda soy çizgisi hem
anayanlı, hem babayanlıydı. Ama İslam ın etkisiyle erkeğin soy çizgisi egemen oldu. Voloflar arasında
Kaynak: VoloflarMısır'ın
anayanlı veraset yasalarına göre Anhesenamen'in yeni kocası firavun olacaktı. Şuppiluliuma Anhesenamen'in isteğine uyduysa da,
Kaynak: I. ŞuppiluliumaHanlar
anayanlı oldukları için, erkek çocuklar 12 yaşına gelince amca sıyla değil dayı sı ile ava çıkarak avcılık becerilerini geliştirir
Kaynak: Hanlar (Alaska)