BSTS / Dilbilim Terimleri Sözlüğü
ile hali anlamı Osm. mefulünmaah Fr. instrumental
( "ile" hali ) "İle" artlacı en çoğu bir takı gibi kullanılarak eklendiği kelimenin niteliğine göre -le veya -la şekline girer ki bu şekilde çekimlenmiş bulunan kelimenin isim haline "İle" hali denir. Türlü dillerde şu veya bu ekle meydana getirilen "ile" halleri çeşitli görevlerde olur: "Elle dokunmak" örneğinde olduğu gibi araç fikri veren hallere SALTIK "İLE" HALİ (Instrumental absolu) denir, "Falanla konuştum" dediğimiz vakit falan kelimesi İŞTEŞLİK "İLE" halindedir; "Arkadaşlarıyla geldi" sözündeki tümleç BİRLİKTELİK "İLE" halinde (Instr. sociatif) görünür; "Kâğıtla kalem" denildiği vakit KATMALIK "İLE" HALİ, "Sevinçle" denecek olursa ZARFLIK "İLE" HALİ, "kilo ile", "Tane ile" denildiği vakit ÖLÇÜLÜK "İLE" (Instr. de relation), NESNE "İLE" HALİ (Instr. objectif), ÖZNEL "İLE" HALİ (Instr. subjectif), İLERLEYİŞ "İLE" HALİ (Instr. procécutif) YÜKLEMLÎK "İLE" HALİ (Instr. prédicatif) vardır.