Güncel Türkçe Sözlük
protokol, -lü anlamı
is. 1. Bir toplantı, oturum, soruşturma sonunda imzalanan belge. 2. Diplomatlar arasında yapılan anlaşma tutanağı. 3. Diplomatlıkta, devletler arasındaki ilişkilerde geçen yazışmalarda, resmî törenlerde, devlet başkanları ile onların temsilcileri arasındaki görüşmelerde uygulanan kurallar. 4. Resmî ilişkilerde ve işlemlerde ciddiyet: "Protokole filan sığmamasına rağmen dönüşte beni tekrar vagonuna çağırttı." -A. Kabaklı.
Türkçede Batı Kökenli Kelimeler Sözlüğü
protokol anlamı Fr.protocole
1. Bir toplantı, oturum, soruşturma sonunda imzalanan belge: § "Lakin İstanbul'dan çekilen telgraflar Babıali'nin işbu protokolleri de reddedeceğini haber veriyorlar." -Ahmet Midhat Efendi, Kafkas, 23. § "Bu protokolvari sözleri söyleyenlere değil, kapıda, avluda ve pencerede birikmiş..." -Necip Fazıl Kısakürek, İhtilal, 287. § "Sahilde beyaz sandalyelere oturmuş kalabalık protokolün denizle buluştuğu yerde …" -Buket Uzuner, Uzun Beyaz Bulut (Gelibolu), 297. § "…Osmanlı'nın kaderi üzerine bir protokol imzaladılar…"-Attila İlhan, Batının Deli Gömleği, 361. 2. Diplomatlar arasında yapılan anlaşma tutanağı: § "17 kânunısani tarihli protokol mucibince ..." -Sami Paşazade Sezai, Bütün Eserleri III, 301. § "Akademi azasının resmî sıfat ve salahiyetleri, protokoldeki dereceleri, kıyafetleri ne olmalıdır?" -Peyami Safa, Osmanlıca-Türkçe-Uydurmaca,, 22. 3. Diplomatlıkta, devletler arasındaki ilişkilerde geçen yazışmalarda, resmî törenlerde, devlet başkanları ile onların temsilcileri arasındaki görüşmelerde uygulanan kurallar: § "Devletçe alınmış bir protokol usulü yok." -Ahmet Rasim, Muharrir Bu Ya, 281. § "… bir iki protokol icabı sınav, bürokratik yazı-çizi derken…" -Buket Uzuner, Şairler Şehri, 40. 4. Resmî ilişkilerde ve işlemlerde ciddiyet: § "Yan yana durmuş, protokolü ikinci dereceden, üçüncü dereceden, ne kadar geriden olmak elimizdeyse o kadar geriden yerine getirmeye çalışıyoruz." -Adalet Ağaoğlu, Bir Düğün Gecesi, 15. § "Ahbaplık ettiğimiz hanımlar bile bu protokol havası içinde artık bizden uzaklaşmış, bize yabancılaşmış gibiydiler." -Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, 130. § "Bu davetin eski bir protokolü vardı." -Ahmet Rasim, Ramazan Sohbetleri, 160.