düşmek (-e) 1. Yer çekiminin etkisiyle boşlukta, yukarıdan aşağıya inmek:
"Havada uçan kuş vurulmuş gibi birdenbire sokağa düşüyor." -R. N. Güntekin. 2.
(-den) Durduğu, bulunduğu, tutunduğu yerden ayrılarak veya dayanağını, dengesini yitirerek yukarıdan aşağıya inmek:
"Çocukken ağaçtan düşüp ayağım kırılmıştı da ağlayamamıştım." -S. F. Abasıyanık. 3. Yere devrilmek, yere serilmek:
Çocuk koşarken yere düştü. 4. Hava taşıtları kaza sonucu hızla yere inerek çarpmak. 5. Vücuda bol gelen giysi aşağı kaymak. 6. Yağmak:
Dağlara kar düştü. 7. Vurmak, değmek, rastlamak:
"İnce uzun dallı badem ağaçlarının alaca gölgeleri sahile inen keçi yoluna düşüyordu." -Ö. Seyfettin. 8.
(nsz) Vakti gelmeden ölü doğmak. 9.
(-den) Atlanmak, aradan çıkmak, eksik kalmak:
Kitabın yeni baskısında buradan bir kelime düşmüş. 10.
(nsz) Eksilmek:
"Gündelikleri yarı yarıya düşmüştü." -N. Cumalı. 11. Bir zorunluluk sebebiyle bulunduğu yerden ayrılmak, gitmek:
"Bir lokma ekmek uğruna çoluk çocuğu ile gurbet ellere düşmüştü." -H. Taner. 12. Aşırı ilgi veya sevgi göstermek:
Sen bu işin üstüne çok düştün. 13. Uğramak, kapılmak:
"Kadınlar yeni baştan telaşa, heyecana, korkuya düştüler." -A. Gündüz. 14. Yakışmak, uygun gelmek:
Bu resim buraya iyi düştü. 15. Yakışık almak:
"Övünmesi de komşulara, arkadaşlara düşer." -H. Taner. 16. Ödevi veya yetkisi içinde bulunmak:
"Bana arada bir bakkaldan tuz, limon almak düşüyor, o kadar." -H. Taner. 17. Bulunmak:
"Birlikte evden çıkmışlar, limanda iskelenin karşısına düşen kahveye doğru yürümüşlerdi." -N. Cumalı. 18. Biriyle yaşama, çalışma, birlikte olma durumunda kalmak:
"O asker, gittiğimiz yerde bir aralık benim bölüğüme düşmüştü." -R. N. Güntekin. 19. Bir bölüşme sonunda payına ayrılmak:
Mirastan ona bu ev düştü. 20. Kötü bir sebeple istenmeden bir yerde bulunmak:
"Bu yaşta mahkemelere düşmek..." -S. F. Abasıyanık. 21.
(nsz) İşbaşından uzaklaşmak:
Kabine düştü. 22.
(nsz) Hızı, gücü, değeri azalmak:
Arabanın hızı düştü. Paranın değeri düştü. 23.
(nsz) Isı, basınç ve ateş, eksilmek, azalmak:
"İki gün içinde ateş düştü; ağrılar, sızılar hafifledi." -R. N. Güntekin. 24.
(nsz) Düşkünleşmek:
"Babam balıkçı amma vaktiyle zenginmiş efendim. Sonradan düşmüş." -R. N. Güntekin. 25. Bir yere ansızın gelmek, damlamak, tesadüfen gelmek:
"Bir rastlantı sonucu aralarına düşmüştüm." -H. Taner. 26. Belirli zamana rastlamak:
"Babasının Sütlüce'de yeni bir ev alması bu tarihlere düşer." -M. Ş. Esendal. 27.
(nsz) Fırsat çıkmak:
Bir kelepir düştü. 28.
(nsz) Olmak, olumsuz bir duruma girmek:
Yorgun düşmek. Zayıf düşmek. Şehit düşmek. Esir düşmek. 29.
(nsz) Savaşta savunulmaz duruma gelerek teslim olmak:
"Medine'nin düştüğünü söylemek istedim." -F. R. Atay. 30. Bazı deyimlerde "yürümek, birlikte gelmek" anlamlarında kullanılan bir fiil:
Önüne, peşine, arkasına düşmek. 31.
(nsz) Bayağılaşmak. 32. Alışmak, müptela olmak. 33.
tek. Telefon, sanal ağ vb. alanlarda bağlantı kurmak.
gitmek (-e) 1. Bir yere doğru yönelmek. 2.
(-den) Bir yerden veya bir işten ayrılmak. 3. Çıkmak, ulaşmak:
Bu yol nereye gider? 4. Belli bir amaçla bir yere devam etmek veya bir işle uğraşmak:
Her gün çalışmaya gidiyor. 5.
(nsz) Sürmek, devam etmek:
"Ama böyle giderse Allah hemen sonunu hayırlara tebdil etsin." -M. Ş. Esendal. 6. Yakışmak, yaraşmak:
Bu renk ona gitmedi. 7. Tüketilmek, harcanmak:
"Eline geçen paranın çoğu da İstanbul'da çoluğa çocuğa gidiyor." -M. Ş. Esendal. 8.
(nsz) Götürülmek, gönderilmek:
Haber daha yeni gitti. 9.
(nsz) Yeter olmak, yetmek, yetişmek:
İki ton kömür üç ay gider. 10.
(nsz) Yürümek, yol almak:
Bu at iyi gider. 11.
(nsz) Dayanmak:
Bu giysi iki yıl gider. 12.
(nsz) Geçmek:
Yaz gitti, kış geldi. 13.
(nsz) Herhangi bir durumda olmak:
Yolculuk iyi gidiyor. Bakalım bu iş nasıl gidecek? 14.
(nsz) Yok olmak, elden çıkmak:
"Gemiler ve saray hepsi gitti." -F. R. Atay. 15.
(nsz) Ölmek:
"Ben giderim adım kalır / Dostlar beni hatırlasın." -Âşık Veysel. 16. Başvurmak, yapmak:
Mahkemeye gitmek. 17.
(nsz) Bir şey zarar görmüş olmak:
Duvarın boyası gitmiş. 18.
(nsz) Makine, işlemek, çalışmak:
Bu saat iyi gidiyor. 19.
(-den) Satılmak:
"Altın kaçtan gidiyor?" -S. F. Abasıyanık. 20. Yapmak:
Para ayarlamasına gitmek. 21.
mec. Bir duruma, bir sonuca ulaşmak, varmak:
Bu işin sonu nereye gider. 22.
(yar) Değerlendirmek, saymak, karşılamak:
Bu iş hoşuma gitmedi, tuhafıma gitti.